Scheepsbouw en Scheepvaart in de Zaanstreek (2023)
Eind 2023 verscheen het boek Scheepsbouw en Scheepvaart in de Zaanstreek. Zoals de titel al aangeeft, vertelt het boek, dat ik samen schreef met oud-Scheepvaartmuseum-collega Ton van der Horst, het verhaal van de rol die de scheepsbouw en de scheepvaart speelde in de Zaanstreek van de 16de eeuw tot vandaag de dag aan toe. Het wemelde langs de Zaan van de scheepswerven; er werden volop schepen gebouwd, voornamelijk voor de handel op de Oostzee en Nederlands Indië. Maar ook bouw van schepen voor de walvisvaart speelde een grote rol in de Zaanstreek. Vooral de gunstige ligging aan het water, op een steenworp afstand van Amsterdam en de aanwezigheid van honderden industriemolens (voor veel houtzaagmolens) zorgden voor grote economische voorspoed. Naast scheepsbouwers telde de Zaanstreek ook veel toeleveringsbedrijven, zoals touwslagerijen, ankersmeden en scheepsbeschuitbakkers.
Zaanse Papiergeschiedenis (2023)
Zaans papier heeft ooit de wereld veroverd. Er zijn nogal wat belangrijke gebeurtenissen vastgelegd op papier dat in de Zaanstreek is gemaakt, zoals de Amerikaanse onafhankelijkheidsverklaring. Dit boek schetst de bewonderenswaardige opkomst van een industrie die zijn weerga niet heeft gekend. Op initiatief van de Stichting Zaanse Papiergeschiedenis schreven belichten diverse auteurs de geschiedenis van deze bedrijfstak vanuit verschillende invalshoeken.
Voor dit boek schreef ik een bijdrage over de geschiedenis van de zogenaamde ‘riemkappen’. Fanatieke puzzelaars kennen het woord ‘riem’ ongetwijfeld, als een oude eenheidsmaat die vroeger in de papierhandel werd gebruikt. Een riem bestond in principe uit 500 vellen blanco papier, al telde een Amsterdamse riem in e negentiende eeuw 550 vellen en bestond een Britse riem uit 480 vellen papier.